سه‌شنبه ۲۶ دی ۱۴۰۲ - ۱۸:۵۳
۱ نفر

سردار مریم بختیاری از زنان مبارز و برجسته ایران در تاریخ معاصر است که نقش فراوانی در دوران مشروطیت و هم در مبارزه با بیگانگان، به ویژه استعمارگران روسی و انگلیسی داشت. زنی که تنها زن سردار ایرانی لقب گرفت.

مقبره سردار مریم بختیاری

به گزارش همشهری‌آنلاین، بی‌بی‌مریم در سال ۱۲۵۳ هجری شمسی در سرزمین بختیاری متولد می‌شود. در کودکی پدرش را از دست می‌دهد. برای همین بی‌بی‌مریم دوران کودکی و نوجوانی سختی را می‌گذراند. در ۱۵ سالگی با مردی ازدواج می‌کند که ۲۰ سال از او بزرگتر است و با اینکه همسرش دارای زن دیگری بوده، به دلیل لیاقت و مدیریت زندگی که داشته بسیار مورد توجه همسرش و ایل قرار می‌گیرد. اما بعد از ۴سال همسرش در یک توطئه خانوادگی جان خود را از دست می‌دهد. حاصل این ازدواج سه فرزند به نام «علیمردان خان»، «محمدعلی‌خان» و«سهراب خان» است. بی‌بی‌مریم بعد از فوت همسرش به سمت خانه و ایل پدری بر می‌گردد و به تربیت فرزندان با کمک برادرانش می‌پردازد. تربیتی که فرزندانش را تبدیل به سرداران به نامی در تاریخ بختیاری و کشور می‌کند.

نظر رهبر انقلاب درباره علی‌مردان خان و مادرش بی بی مریم

رهبر انقلاب اسلامی درباره علی‌مردان خان و مادرش بی بی مریم فرمودند: «مادر او - بی‌بی- ضدانگلیسی و ضد بیگانه بوده؛ واقعاً این هم نشان‌دهنده‌ این است که چگونه تربیت مادر، شخصیت فرزند را اصلاً شکل می‌دهد؛ یعنی این مادر توانست این بچه را این‌جور بار بیاورد که یک شخصیت برجسته‌ای شود. تجلیل از شخصی مثل علیمردان‌خان و مادر او و شخصیت‌هایی از این قبیل که مبارزه کردند با استبداد و با رضاخان و با سلسله‌ پهلوی، کار شایسته‌ای است، کار خوبی است و جهت‌گیری‌های اینها هم روشن بشود؛ این پرچم «لااله‌الاالله»ای که گفتند، به نظر من چیز مهمی است که معلوم باشد که اینها کسانی بودند که با عقاید دینی و با احساسات برخاسته‌ی از عقیده‌ دینی و تأیید شده‌ به‌وسیله‌ عقاید دینی‌شان مبارزه می‌کردند و می‌جنگیدند.»

بی بی مریم مادر سردار علی‌مردان‌خان، محمدعلی خان و سهراب خان است که علیمردان خان فرزند ارشد وی در رویارویی با دیکتاتوری رضاخانی درسال ۱۳۱۳ خورشیدی در زندان قصر اعدام و به شهادت رسید. هنوز بعد از سال‌ها مدفن این جوان مبارز مشخص نیست.

وقتی سردار مریم در جنگ جهانی اول به مبارزه علیه استعمار می‌رود

سردار مریم در جنگ جهانی اول در حالی تفنگ به دست می‌گیرد و به مبارزه علیه استعمار می‌رود که روسیه و انگلیس وارد ایران شده بودند. با توجه به اینکه ایران ادعای بی طرفی در این جنگ را داشت؛ هدف استعمارگران این بود، که ایران را به طرف جنگ هدایت و به این بهانه کشور را تصرف و بین خود تقسیم کنند؛ سردار مریم و رزمندگان بختیاری با شجاعت بی نظیر ایلیاتی خود در دفاع از مام میهن ایثارگری‌های فراوان نشان داده و شهدای زیادی تقدیم به این آب و خاک کردند.

تکیه میرفندرسکی از تکایای مهم تخت فولاد

تکیه میرفندرسکی از تکایای مهم تخت فولاد است که در خود آثار هنری و معماری بی‌نظیر و آرامگاه افراد مهم و ارزشمند را در خود جای داده است.

در خیابان شیخ مفید برای تماشای تکیه میرفندرسکی اصفهان در تخت فولاد آمدم. میرفندرسکی از بزرگترین فیلسوفان و عرفای عصر صفوی است. سردر ساده و در عین حال زیبای تکیه شامل ایوان نه چندان بلندی است که نیم طاق آن با مقرنس‌های ساده تزئین شده است. وارد صحن تکیه میر که می‌شوی حیاط وسیع مستطیل شکلی با درختان بلند و سرسبز و کهنسالی را می‌بینی که جلوه‌ای بسیار فرح انگیز بخشیده است. ضلع جنوبی تکیه میر مقبره بختیاری‌هاست که به تکیه بختیاری‌ها موسوم شده است.

سردار زن ایرانی که مقبره‌اش عروس تکایا نام گرفت + تصاویر
مقبره بی بی مریم در تکیه میرفندرسکی

تکیه میرفندرسکی، عروس تکایا

با گذر از حیاط مستطیل شکل در این ضلع و ایوان های تو در تو و پس از اینکه درها و شیشه‌های رنگی تو را محو تماشای خود کرد به اتاق زیبایی خواهی رسید سرشار از آثار هنری چون آینه کاری زیباترین گچ بری، سقف بسیار زیبایی از جنس چوب که روی آن نقاشی شده است. این اتاق زیبا اتاق عروس و تکیه میرفندرسکی به عروس تکایا نامگذاری شده است که در بین تکایای دیگر تخت فولاد این تکیه براستی حیرت انگیز و دیدنی است.

زهرا ترکی، مسؤول ارتباطات مجموعه تاریخی فرهنگی تخت فولاد در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفت: اتاق عروس یک صفت عامیانه و محاوره است مربوط به دختر جوان نو عروس بختیاری که بعد از فوت او را دفن کردند و اتاق را با کاشی کاری‌ها گچ بری، آینه کاری و نقاشی‌ها روی چوب با گلبرگ‌های متعدد با رنگ و لعاب خاص تزئین کردند که مشابه این هنر در کاخ گلستان دیده می‌شود.

وی با بیان اینکه اکثر افراد دفن شده در این اتاق زنان بختیاری هستند، افزود: تکیه بختیاری‌ها تکیه میر، اصالت به میرفندرسکی شخصیت مشهور دوره صفوی است، حسین قلی خان ایلخانی اولین فرد ایل بختیاری بود که در اینجا دفن شد.

ترکی خاطرنشان کرد: زنان مهم دیگری چون بی بی مریم بختیاری که جایگاه خاصی در تاریخ معاصر داشته است از زنان آزادی خواه و مبارز علیه استعمار روس و انگلیس در اصفهان بوده است که در تکیه میر فندرسکی دفن هستند و حضرت آقا او را یکی از زنان مهم و برجسته نام برده است.

مسؤول ارتباطات مجموعه تاریخی فرهنگی تخت فولاد بیان کرد: بی بی مریم دختر حسینقلی خان و از سرآمدان زنان ایل بختیاری بود که در جنگ جهانی اول نیز مانند مردان وارد معرکه شد، وجود چنین فردی اهمیت این تکیه را دو چندان کرده است.

وی ادامه داد: تکیه میرفندرسکی از تکایای مهم و برجسته تخت فولاد است،که سیر تاریخی از دوره صفوی تا زمان معاصر در آن دیده می‌شود.

ترکی اضافه کرد: تکیه میرفندرسکی هم از لحاظ تاریخی و فرهنگی و هم از لحاظ بنای آرامگاهی که تصویر زیبای معماری اسلامی ایرانی است و وجود سنگ مزار میر و همین‌طور درخت ۴۰۰ ساله و وجود خط میرعماد حسنی از خطاطان مشهور دوره صفویه، وجود سنگ قبور خاص و بسیار زیبا با حجاری‌های گیاهی، حیوانی و انتزاعی و وجود چهره صمصام السلطنه روی سنگ قبور زیبایی خاصی به این تکیه بخشیده است.

سردار زن ایرانی که مقبره‌اش عروس تکایا نام گرفت + تصاویر
مقبره بزرگان بختیاری در اصفهان

اتاق عروس در تکیه میرفندرسکی

محمود فروزبخش، نویسنده و پژوهشگر در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رابطه با این تکیه گفت: تکیه میرفندرسکی که متعلق به دوران صفویه است به قسمتی از آن در دوران اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی مقبره بزرگان بختیاری اضافه شده است.

وی بیان کرد: این مقبره شخصیت‌هایی مثل سردار اسعد اول، دوم و سوم و بی بی مریم را در خود جای داده است که از بزرگان ایل بختیاری هستند.

فروزبخش افزود: در ضلع شمالی این تکیه قسمتی است که محل دفن آقایان و در قسمت جنوبی اتاق کم نظیری از معماری و هنر وجود دارد که مخصوص دفن بانوان بختیاری است که شاید می‌توان گفت به دلیل وجود گچ بری‌های زیبا، آینه کاری‌های زیاد و ترکیب ویژه زیادی از هنرهای مختلف این اتاق به اتاق عروس مشهور شده است.

این نویسنده و پژوهشگر تصریح کرد: تخت فولاد دارای سه فضای معنوی برای خلوت و ذکر، داشتن مشاهیر و داشتن بیش از صد شخصیت مهم در تاریخ ایران و اسلام و داشتن هنر و زیبایی است و بی شک تکیه میرفندرسکی شامل تمام این ویژگی‌ها می‌‍‌شود که پر از پدیده‌ها و جاذبه‌هاست و بهترین فرصت برای جذب گردشگران به این قسمت است.

کد خبر 824953
منبع: فارس

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار تاريخ

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 50
  • نظرات در صف انتشار: 24
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • IR ۲۱:۳۹ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۶
    76 17
    زنده باد لر بزرگ
  • IR ۲۳:۰۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۶
    87 9
    من بختیاری نیستم ولی به بختیاری‌ها عزیزمون افتخار میکنم
  • طهماسبی IR ۲۳:۲۶ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۶
    94 1
    درود بر همه اقوام ایرانی🌹🌹🌹🌹🌹
    • سعید سلطانی IR ۱۴:۳۴ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
      0 0
      ما بختیاریها هم به داشتن هموطنان مهین پرستی چون شما میبالیم و افتخوار میکنیم درود بر ایران و ایرانی
    • مسیح334 IR ۱۸:۱۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
      0 0
      دورودوسپااااااس برشما هموطن عزیز، دنیای ارادت
    • اسماعیل مسیحی IR ۲۲:۰۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
      0 0
      ماهم ب طایفه بزرگ جناب عالی افتخار میکنیم
  • IR ۲۳:۵۱ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۶
    84 9
    زند‌باد‌‌‌بختیاری‌‌🌹🌹🌹🌹🌹🌹
  • IR ۰۳:۰۶ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    56 11
    زنده باد ایران زنده باد لر بزرگ بختیاری
  • ایرانیم IR ۰۶:۲۲ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    50 10
    زنده باد ایران و ایرانی زنده باد بختیاری بلند کوه زرده کوه جایگاه من است همون جایی که شیرون نر بستر است کمر بند چرمی شال قوا ملکی بپوشد بجای کفش‌ها
    • IR ۲۱:۲۴ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
      0 0
      سلام برادر تنها زن سردار ایرانی اینی نبود که اینا گفتن یکم مطالعه کن تاریخ رو میفهمی
  • مهرداد IR ۰۸:۰۰ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    وای بحال ملتی که تاریخ گذشته خود را نداند.......اولین سردار زن ایرانی خواهر اریوبرزن سردار هخامنشی بود که در حمله اسکندر مظلومانه کشته شد
  • سهراب رضایی IR ۱۳:۱۲ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    بی‌بی مریم شیر زن لر تا قیامت اسمت بر سر زبان‌هاست
  • اکبر IR ۱۳:۱۷ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    ایشان در مکتب اصفهان رشد و نمو یافتند
  • IR ۱۴:۲۲ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    چه فایده الان بچه هاش نوه‌اش توی انگلیس هستند
  • Eren IR ۱۴:۲۳ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    و تحریفی دیگر
  • IR ۱۴:۳۹ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    شاهپور بختیار آخرین نخست وزیر رژیم پهلوی هم از ایل بختیاری بود که وجهه جوانمردی ومبارز خود را خراب کرد
  • ک.و IR ۱۵:۱۴ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    درود بر همه اقوام ایرانی و درود بر بختیاری مرکز پرگار اقوام
  • IR ۱۵:۲۱ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    زنده باد ایل بزرگ بختیاری
  • حسین IR ۱۵:۳۱ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    بختیاری یعنی غرش شیر نر
  • محمد IR ۱۵:۳۴ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    این ک ی نفر از آلمان نشان افتخار بگیره معنی گرایشش ب اون کشور اجنبی میده انقلاب مشروطه ای ک از مسیر واقعی منحرف شد با خیانتهایی بود ک سردار اسعد کرد با نفوذ و دستور انگلیس ب اعضای فراماسونری
  • IR ۱۷:۰۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    فرمولها زیر بنای تغییر ند شکل گیری زمان داری دارند همچنین شرایط خاص و تکمیلی آنها همچون الماس است که شیشه را به نرمی برش می زنند.
  • Jahan IR ۱۷:۲۲ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    میبالم بختیارییم زنده باد ایران و ایرانی
  • IR ۱۷:۳۲ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    زنده باد هر ان که دلش زنده شد به عشق .عاشق این خاک بودن وخیانت نکردن لیاقت میخواهد .
  • ناشناس IR ۱۷:۳۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    به ایران وهمه ی اقوامش و مردان وزنان باایمان وقهرمانش افتخار می کنم زنده باد ایران وایرانی پرچمش همیشه افراشته
  • محمد IR ۱۷:۴۸ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    روح سردار بی بی مریم بختیاری و همه شیرزنان ایران زمین شاد🌹🌹🌹
  • IR ۱۸:۱۷ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    البته ایشان زن شجاع و بزرگی بوده اند ولی نه تنها سردار زن ایران.تاریخ ایران فراوانند سرداران زن و شجاع و دلیر.حتا اگر منظور نویسنده‌ تاریخ معاصر باشد باز هم نباید به زنده یاد بی بی مریم تنها سردار زن ایرانی لقب داد.
  • مسیح IR ۱۸:۲۱ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    دورودبرانسانهای وطن پرست
  • ناشناس IR ۱۸:۳۱ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    زنده باد هرچه لربا غیرته
  • امیر IR ۱۹:۰۰ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    درود بیکران بر ارواح پاک شیران بنام بختیاری از خداوند متعال سلامتی و سربلندی تک تک هموطنان عزیزم را خواستارم
  • حاجیوند خسروی IR ۱۹:۱۹ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    درود بر فاتحان ت و قلب سرداران نامی بختیاری .و زنده باد قوم پر افتخار م .دورود بختیاری
  • احمدرۻا IR ۱۹:۲۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    درود بر بختیاری های سرافراز و دلاور
  • IR ۲۱:۵۳ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    اولین سردار زن ایران ،آرتمیس بوده،اگه اشتباه میگم اصلاح بفرمایید.مربوط به ۲۵۰۰سال پیش.
  • اریا مهر IR ۲۲:۳۱ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    درود برایران وایرانی .سلام بر اقوام ایرانی.درود بر بختیاری
  • سبحان IR ۲۳:۰۸ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    نمـودم به تـاریخ مـن بررسی به از بختیـاری ندیدم کسی به نـاموس غیـرت بود پایبنـد به تـاریخ هـرگز ندیده گزند
  • ازادباش IR ۲۳:۲۳ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۷
    0 0
    اصفهان خاک هنرمندان و دلیران ایران
  • مریم IR ۰۱:۰۲ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    خدا رحمت کند بی بی مریم و پسران شیر مردش را
  • IR ۰۱:۰۹ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    زن ایرانی یعنی این .وقتی الگوت بشه منوتو اخرش باید سگ باز بشی.خودنو مقایسه کن با این شیرزن ببین کجای کار میلنگه .زن زندگی ازادی یعنی این.
  • هاشمی IR ۰۲:۲۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    تاریخ را باید تاریخ دانها با پژوهش بنویسن .نه مانند ذبیح اله منصوری حماسه سازی برای عوام واقعا مضحکه
  • هاشمی IR ۰۲:۲۹ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    گرفتن نشانه ملی المان به خاطر وطن دوستی!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
  • مرتضی عبیاوی IR ۰۲:۲۹ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    افرادی چون بی بی مریم و سردار اسعد خان از قوم لر و شیخ خزعل از قوم عرب و ميرزا کوچک خان افتخار می کنم و دورد می فرستم
  • IR ۰۶:۵۲ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    انسان های بزرگ وتاثیرگذاری بودن کاش یک موی آنها به تن مابود شجاع متفکر خدابیامرزشون روحشون شاد
  • سیده IR ۰۷:۲۴ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    زنده باد لر و زنده باد زن لر
  • IR ۰۷:۴۳ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    زنده باد ایرانی و زن ایرانی
  • حمید IR ۱۲:۵۹ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    اولین زن ایرانی دریاسالار ی بود که مربوط به تمدن 2500ساله ایران زمینه
  • حمید کلهر IR ۱۴:۱۱ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    زنده باد قوم بزرگ لر(بختیاری ممسنی مینجابی لک بیر احمدی فیلی بهمئی لیراوی ثلاثی کهگیلویی کلهر و... لرها ایرانی اند و هیچگاه ب ایران خیانت نکردند
  • IR ۱۷:۵۰ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۸
    0 0
    شیرم با بختیاری اسم بلند
  • عابد IR ۰۲:۳۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۹
    0 0
    دروود ،علیمردان خان بختیاری فرزند دوم بی بی مریم بودند ،محمدعلی فرزند ارشد بودن
  • اصغر IR ۰۵:۲۴ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۹
    0 0
    ما با پاکستان برادریم فقط بگو مرگ بر آمریکا و اسرائیل
  • کُر بختیاری گئو11= 4+7 IR ۰۸:۲۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۹
    0 0
    همه جای ایران سرای من است، زنده باد ایران و ایرانی زنده باد سرزمین بختیاری فرزندان علیمردان خان بختیاری زنده باد زرده کوه بزرگ سرزمین شیران اگه عقابی ازش پرواز می‌کرد می بایست پرهایش را باج میداد
  • عبدالرسول FI ۱۰:۰۸ - ۱۴۰۲/۱۰/۲۹
    0 0
    درود به روح پرفتوح بیبی مریم ها که افتخار ایران هستندروحشان شاد